Dadels: Een ideale snoepvervanger
Dadels (Phoenix dactylifera) zijn niet alleen hartstikke lekker, maar ook heel erg gezond. Ze horen zonder meer tot de gezondste voedingsmiddelen en in dit artikel leg ik uit waarom. Ze zijn zoet, voedzaam en heilzaam en het beste alternatief voor koek en snoep als energie-boost. Ze zijn geschikt voor elke leeftijd, passen bijna bij elk eetpatroon en bij elke gelegenheid.
Dadels groeien aan de dadelpalm. Deze boom die de hoogte van 100meter kan bereiken, komt van oorsprong voor in Mesopotamië en langs de Nijl in Egypte. De palmboom is een van de eerste bomen die de mens zelf heeft gepland. Hij kan groeien in gebieden waar water schaars is. Het is bekend dat mensen meer dan 5,000 jaar geleden al dadels aten en zelfs al dadelstroop van hebben gemaakt. De oude Egyptenaren geloofden dat de goden dadels eten en hebben medicijnen uit dadels gemaakt. Arabische soldaten zijn nooit naar een oorlog vertrokken zonder een paar dadels. Voor de Babyloniërs was de dadelboom een symbool voor vruchtbaarheid en welvaart en voor de Indiërs een symbool van spirituele groei. Dadels spelen in de Islam een belangrijke rol. Tijdens de Ramadan maand worden dadels traditioneel als eerst gegeten bij zonsondergang bij de „Iftar”maaltijd.
Terwijl dadels in de zuidelijke landen, in China, Noord-Afrika en het Midden Oosten maar ook in bijvoorbeeld Californië en Australie populair en „vanzelfsprekend” zijn, blijkt dat ze zich in West Europa nog in de ontdekkingsfase bevinden. Ze nemen nu al een belangrijke plaats in als een verantwoord tussendoortje of snoepgoed. Men zoekt tegenwoordig naar natuurlijke, gezonde alternatieven voor de geraffineerde suikers, en dadels of dadelproducten zijn hier ideaal en geschikt voor.
Er bestaan meer dan 400 soorten van deze steenvrucht. De „Medjouldadels” zijn de populairste in het Midden-Oosten en Noord Afrika. Ze zijn groot, heel zoet en boterzacht. Ze behoren tot de beste dadels ter wereld en staan bekend als de „Mercedes” onder de dadels.
Wat zit er allemaal in dadels?
- Dadels zijn een goede bron van vezels. 8gr per 100gr. Dat is meer dan volkorenbrood of zilvervliesrijst. Dankzij de voedingsvezels geven ze een verzadigd gevoel, in tegenstelling tot de bewerkte snoep en koek(jes).
- De dadels zijn een bron van veel vitaminen en mineralen, vooral B-vitaminen, A(in de plantaardige vorm, Beta Caroteen), E, K en mineralen zoals Calcium, Kalium, Magnesium, IJzer en Zink. Verder zijn verse dadels net als veel soorten fruit, rijk aan vit C.
- Er zitten Tanninen en Polyphenolen in dadels. Deze hebben een anti-oxidantwerking en een ontstekingsremmend effect.
- Daarnaast zitten Luteïne en Zeaxanthine in dadels. Dat zijn stoffen die kanker mede helpen voorkomen omdat ze vrije radicalen uitschakelen.
- Dadels zijn vetarm en relatief calorie-arm. Eén gemiddelde dadel bevat 60kcal, dus net als in een kaakje of een speculaasje.
- Dadels bevatten veel koolhydraten, vooral glucose en fructose. Ze worden snel door het bloedstroom opgenomen en leveren daarom snel energie op voor onder andere de hersenen. Ook al zitten er veel koolhydraten in dadels, het zijn betere koolhydraten dan die in gewone suiker (Sucrose), en dit zijn uiteraard natuurlijke suikers.
Waar zijn dadels goed voor?
- Bloedarmoede: door de hoge concentratie IJzer kunnen de rode bloedcellen in je bloed beter zuurstof opnemen.
- Osteoporose: dankzij de Calcium.
- Ogen: er zit in dadels verder Zeaxanthine Luteïne. Deze stoffen behoren beide tot de carotenoïden familie, een groep van oranje, gele en rode pigmenten die voor de kleuren in de planten verantwoordelijk zijn. Deze kleuren hebben een aantal voordelen voor de gezondheid. Zeaxanthine Luteïne zijn stoffen die we terug vinden in onze ogen. Ze spelen een grote rol in het voorkomen van blindheid.
- Constipatie: dankzij de hoge hoeveelheid voedingsvezels voorkomen ze constipatie.
- Diarree: door de hoge hoeveelheid kalium kan de diarree stoppen* Het kalium heeft ook een positieve invloed op de stabiliteit van de bloeddruk.
- Kanker te voorkomen, vooral darmkanker: voedingsvezels zijn de „vrienden” van de darmen, om kleine kwalen tegen te gaan maar ook ernstige ziekten te voorkomen. Bij spastische darmen bijvoorbeeld wordt er altijd een dieet voorgeschreven rijk aan vezels, en is er een verband gevonden tussen een vezelarm dieet en darmkanker. In dadels zitten Polyphenolen, die een sterkte anti-oxidantwerking en ontstekingsremende werking hebben. Dat zou er ook bij kunnen dragen bij voorkomen van verschillende soorten kanker.
- Hart- en vaatziekten: de Polyphenolen in de dadels helpen ook de oxidatie van LDL cholesterol (de „slechte” cholesterol) te voorkomen of verminderen, en passen daarom perfect in een voeding bij hart- en vaatziekten. Ze hebben dus ook een gunstig effect in het voorkomen van hart- en vaatziekten. Verder zit er in een dadel helemaal geen cholesterol en vet, waardoor het goed in een cholesterolarm dieet past. Door de hoge concentratie Kalium kunnen dadels ook hoge bloeddruk tegen gaan.
- Voor een gewichtsbeheersing: de vele voedingsvezels in dadels zorgen voor een lang, verzadigd gevoel. Er zitten verder heel weinig calorieën en vetten in dadels en dat is gunstig tijdens het lijnen.
- Zwangerschap: dadels zijn in het bijzonder gezond bij zwangerschap en borstvoeding, aangezien er Foliumzuur in zit. Dat is onmisbaar als je zwanger wilt raken of zwanger bent. Let op, dadels zijn aanvulling maar geen vervangers voor voedingssupplementen die Foliumzuur!
* In geval van diarree door darmontsteking of een acute diaree door bijvoorbeeld een virus of voedselvergiftiging, zijn vezels meestal af te raden, en dus ook dadels.
Samenvatting
Dadels zijn een fantastische snack of traktatie en ze zijn ook heerlijk verwerkt in verschillende gerechten. Ze zijn rijk aan goede energie, aan voedingsvezels, vitaminen, mineralen en anti-oxidanten. Ze zijn Natriumarm, vetarm en Cholesterolvrij. Dadels passen goed bij een dieet tegen obstipatie, overgewicht, hoog cholesterol, hoge bloeddruk bloedarmoede en tijdens zwangerschap. Ook bij het voorkomen van osteoporose, hart- en vaatziekten en kanker wordt er beweert dat ze een rol kunnen spelen.
Dadels kan je zien als een goed alternatief voor de bewerkte, suiker- en vetrijke tussendoortjes. Je kan dadels ook fantastisch verwerken in bij-, hoofd- en nagerechten. Ze kunnen als suikervervanger dienen. Wees matig met het eten van dit gezond fruit, net als met andere soorten (gedroogd)fruit. Kies voor dadels zonder toevoegingen en zie ze als een verrijking van jouw gezonde voeding, niet als medicijnen of alternatief van een belangrijk voedingssupplement.
- * 150gr volkorenmeel
- * 100gr speltmeel / amandelmeel / gewone tarwemeel
- * 100gr zachte roomboter of kokosolie
- * 2 el kokosblosem suiker, maplesyrup of bruine rietsuiker
- * 7gr (een half zakje) bakpoeder
- * 1 tl vanille extract
- * snufje zout
- * 1 ei
- * 100-150ml koud water
- * 200gr Medjoul dadels, ontpit
- * 2 el dadelstroop of honing
- * 100gr walnoten, in grove stukjes
- * 3 el sesampasta („tahin”)
- * 1/4-1/2 tl kaneel
- Verwarm de oven voor op 175°C.
- Meng eerst de boter of kokosolie met de zoetmaker. Voeg de rest van de ingrediënten beetje bij beetje toe terwijl de keukenmachine aan is. Doe dit net zo lang tot er een samenhangende deeg ontstaat.
- Kneed zo kort mogelijk nog even met de handen. Rol vervolgens het deeg tot 2 rechthoekige lappen met een dikte van 3 tot 4mm. Gebruik wat bloem als het deeg plakt aan de werkplank.*
- Leg de platte deegrollen bedekt met plasticfolie, voor minstens een uur in de koelkast om op te stijven.
- Maak ondertussen de vulling: doe de dadels in de keukenmachine. Voeg de dadelstroop, de tahin en het kaneel toe en mix het geheel voor een paar seconden totdat er geen grote stukken dadels overblijven. Een andere manier is de dadels eerst in een met een passende vergiet of in de magnetron doen en laten stomen. Dit duurt ongeveer 10 minuten. Zo worden ze zacht en makkelijker om mee te werken.
- Haal de deeglappen uit de koelkast en leg ze op een werktafel, bestrooid met een beetje bloem. Smeer het dadelmengsel op de deeglappen. Bestrooi met stukjes noot en rol ze dicht.
- Markeer met een mes streepjes om de rol in gelijke stukken te verdelen.
- Leg vervolgens de deegrollen op een bakplaat met of zonder bakpapier. Plaats de bakplaat in het midden van de voorverwarmde oven voor 30 tot 35 minuten totdat ze lichtbruin worden. Bestrooi als ze nog warm zijn eventueel met poedersuiker
Klik hier voor meer lekkere dadelrecepten:
Ik eet ze al een tijdje als tussendoortje ( ipv koek) eet al wat jaren gezond, maar wil nog gezonder. ( pas darm K gehad)
Helaas werkloos, dus klein buget en al dat lekkere gezonde is helaas duur!
Vooral die heerlijke grote dadels..mmmm
En de goedkope zit weer rommel in, en desondanks vaak nog droog.
Ik koop ze bij AH 12 stuks in doosje. Maar om te bakken wel duur.
Ik ben allang opzoek naar goede niet te duur waar niets aan toegevoegd is.
Wat goed Carla, dat je ze als tussendoortjes regelmatig neemt. De grote, zachte dadels zijn de “Medjoul” dadels. Zelf bestel ik deze dadels online van mehadrin.nl. Je krijgt dadels van de beste kwaliteit en zonder toevoegingen en ook in grote hoeveelheden (dan is het voordeliger). Kijk naar de site voor kortingen enz. Succes! Groetjes, Naomi
Ik koop mijn dadels (ook van die grote zachte medjoul dadels) altijd bij de Dirk van den Broek. Daar zijn ze €7,- voor 1 kilo. Ze zijn niet gesuikerd, waarschijnlijk helaas niet biologisch zoals die van mehadrin, maar met een klein budget is het misschien toch aantrekkelijk.
Ik hoop dat je er wat aan hebt.
Dankjewel voor de tip Eva!
Groetjes, Naomi
Ga met de auto naar Turkije en koop ajwa dadels (acve hurmasi) bij de groothandel 9 euro voor de duurste en gezondste dadels ter wereld.
Je zou ook de Lidl in de gaten kunnen houden: 1 kg medjool dadels voor € 8,99.
Ik eet ze ook allang als tussendoortje. Ik snij ze open, haal de pit eruit en doe er pindakaas in (zelfgemaakt natuurlijk!) Heerlijk!
Oooh, dat klinkt heerlijk! ben sowieso gek op pindakaas, de combinatie met dadels moet vast een succes zijn.
Wat de gezondheid betreft zijn noten gezonder dan pinda’s, en wordt er bij pindakaas nog extra olie+suiker meestal toegevoegd.
Groetjes, Naomi
Met een paar stukjes walnoot, is ook heerlijk.
Absoluut, Juul!!
Groetjes, Naomi
Koekjes van dadels met havermout!
100gr dadels, 100gr havermout in een mixer verkruimelen, 50gr boter erdoorheen, 25gr geschaafde amandelen erdoor. Balletjes ter grootte van walnoten maken en die plat maken. 15 tot 20min in de oven op 180gr en klaar!
Hey Samantha, wat een leuke reactie van jou en lijkt me heerlijk…dadel-haverballetje!
Ook hartstikke gezond, uiteraard.
Super bedankt.
Hartelijke groet,
Naomi